Daha yüksek getiri elde etmek amacıyla sergilenen aşırı riskli davranışların sonuçları sadece bankanın kendisini değil aynı zamanda sektörü ve ekonominin genelini olumsuz olarak etkileme potansiyeline sahiptir. Bu nedenle bankaların risk alma tutumlarının nasıl şekillendiğinin anlaşılması önem arzeder. Çalışmada Türk bankacılık sektöründe faaliyet gösteren 22 mevduat bankasının 2008-2022 yılları arasındaki verileri kullanılmıştır. Yapılan analizlerin ilk aşamasında banka performansının bir göstergesi olan ve mevcut kaynakların israf edilmeden en iyi kombinasyonla çıktılara dönüşmesi olarak ifade edilen etkinlik düzeyleri kâr odaklı yaklaşım çerçevesinde veri zarflama analizi ile ölçülmüş ve panel veri setine banka etkinliğini ifade eden bir değişken olarak eklenmiştir. İkinci aşamada ise banka risk alma davranışı ile etkinliği arasındaki ilişkiler sermayenin de içsel değişken olarak yer aldığı üç denklemden oluşan eşanlı denklem sistemi ile modellenmiş ve üç aşamalı en küçük kareler yöntemine göre tahmin edilmiştir. Çalışma sonucunda elde edilen ampirik kanıtlar banka riskliliği ile etkinliği arasında negatif yönlü ve karşılıklı bir ilişki bulunduğunu ve düşük sermaye oranına sahip bankaların daha riskli davranışlar sergilediklerini göstermiştir.
The consequences of excessively risky behavior in the pursuit of higher returns have the potential to adversely affect not only the bank itself but also the sector and the economy as a whole. Therefore, it is important to understand how banks' risk-taking behavior is shaped. In this study, the data of 22 deposit banks operating in the Turkish banking sector between 2008 and 2022 are used. In the first stage of the analysis, efficiency lels, which is an indicator of bank performance and is defined as the best combination of available resources into outputs without wasting them, were measured by data envelopment analysis within the framework of profit-oriented approach and added to the panel data set as a variable expressing bank efficiency. In the second stage, the relationship between bank risk-taking behavior and efficiency is modeled with a simultaneous equation system consisting of three equations including capital as an endogenous variable and estimated according to the three-stage least squares method. The empirical evidence we obtained as a result of the study shows that there is a negative and reciprocal relationship between bank riskiness and efficiency and that banks with low capital ratios exhibit riskier behavior.
